ProZ.com translation contests »
5th ProZ.com Translation Contest: "Travel" » English to Albanian » Entry by Arben Seva

Source text in English

Translation by Arben Seva (#3337)

All travel is now merely a means of moving a camera from place to place, all travellers are ruled by the all-powerful lens. Visitors old-fashioned enough to wish only to stand and look with their anachronistic eyes are shoved aside by the photographers, who take it for granted that while they do their ritual focusing, nothing else may move or cross their vision. Those peculiar souls without a camera must step aside for those more properly occupied, must wait while the rituals take place, and must bide their time while whole coaches stop and unleash upon the landscape the Instamatic God. And the populations of whole countries seeing themselves cannibalised, swallowed up, vacuumed into the black-ringed staring eye, wrench what they can from the cannibals. You want picture my house, my camel? You pay.

None of this would matter, perhaps, if anything worthwhile was being accomplished. If all the constant busyness and clicking produced, at its end, what had not existed before, images of beauty captured or truth told. But, sadly, this isn't so. The camera is simply graffiti made respectable.

The camera is the means by which we stamp ourselves on everything we see, under cover of recording the Wonders of the World already wonderfully
recorded by professionals and on sale at every corner bookshop and newsagent. But what use to show Aunt Maud, back home, postcards of the Tuscan landscape, since we are not in the picture to prove that we were there?

No stretch of rocks has verity unless I am within it. No monument exists
but for my wife, leaning against it. No temple is of interest without my face beside it, grinning. With my camera I appropriate everything beautiful, possess it, shrink it, domesticate it, and reproduce it on my blank sitting-room wall to prove to a selected audience of friends and family the one absolutely vital fact about these beauties: I saw them, I was there, I photographed them, and, ergo, they are.

from "Amateur Photography: the World as it isn't and our Fred" by Jill Tweedie in the Guardian
Në ditët e sotme, të gjitha udhëtimet janë veç një mjet për ta zhvendosur aparatin fotografik sa nga njëri vend në tjetrin; të gjithë udhëtarët i nënshtrohen lentes së plotfuqishme. Turistët mjaft demode, të cilët dëshirojnë veç të qëndrojnë e të sodisin me sytë e tyre anakronikë, shtyhen mënjanë nga fotografët, të cilëve u duket normale që asgjë tjetër nuk duhet të lëvizë ose t’u pengojë pamjen, ndërkohë që ata bëjnë fokusimin ritual të aparatit. Ata njerëz të çuditshëm, të cilët nuk kanë një aparat fotografik, duhet të bëjnë mënjanë për t’u lënë vendin atyre që janë vërtet të zënë. Ata duhet të presin me durim gjatë kohës që kryhen ritualet ndërkohë që ndalojnë autobusë plot me njerëz, të cilët zbrazin mbi peizazh Zotin Njëpërdorimësh. Dhe popullsitë e të gjitha vendeve e shohin veten si viktima të kanibalizmit, të gllabëruar e të përpirë brenda syrit me rreth të zi që shkreptin, të ndrydhur sa më s’bëhet nga kanibalët. Dëshiron të fotografosh shtëpinë time, devenë time? Atëherë, paguaj!

Ndoshta asgjë nga këto nuk do të kishte kurrfarë rëndësie, nëse do të përmbushej diçka që do të kishte vërtet vlerë. Sikur e gjithë koha vazhdimisht e zënë dhe të gjitha shkrepjet e aparateve, të prodhonin në fund të fundit, atë që nuk kishte ekzistuar më parë, kapjen e imazheve të së bukurës ose tregimin e së vërtetës. Por, fatkeqësisht, nuk është kështu. Aparati fotografik nuk është veç një grafit, i cili është bërë i respektueshëm.

Aparati është mjeti me anë të së cilit ne lëmë gjurmë të vetes sonë mbi gjithçka që shohim, nën vellon e dokumentimit të Mrekullive të Botës, të regjistruara tashmë për mrekulli nga fotografët profesionistë dhe që shiten në çdo qoshk librash dhe stendë gazetash. Por çfarë i duhen teto Maud-it në shtëpi kartolinat me peizazhe nga Toskana, kur ne nuk jemi në fotografi për t’i vërtetuar se kemi qenë me të vërtetë atje?

Asnjë varg shkëmbinjsh nuk do të ishte i vërtetë, po të mos isha unë mes tyre. Asnjë monument nuk do të ekzistonte, po të mos ishte gruaja ime e mbështetur mbi të. Asnjë tempull nuk do të më interesonte, po të mos shihja atje fytyrën time, duke u zgërdhirë. Me aparatin tim, përvetësoj gjithçka të bukur, e zotëroj, e tkurr, e përshtas dhe e shfaq sërish mbi murin e zbrazët të dhomës së ndenjes për t’i vërtetuar miqve të zgjedhur dhe familjes sime të vetmin fakt krejtësisht thelbësor rreth këtyre bukurive: unë i kam parë ato, kam qenë atje, i kam fotografuar ato, dhe për këtë arsye, ato ekzistojnë.

marrë nga "Amateur Photography: Bota siç nuk ekziston dhe Fredi ynë” nga Jill Tweendie në gazetën “The Guardian”