Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | Ko je bacio prvi sudbonosni paradajz koji je otpočeo La Tomatina revoluciju? Niko sa sigurnošću nema odgovor na to pitanje. Možda je u pitanju bio vid pobune protiv generala Franka, ili samo karneval koji je izmakao kontroli. Po najpopularnijoj verziji, 1945. godine tokom Los Gigantes festivala (festivala džinova - parade velikih lutaka napravljenih od drveta, metala i papira, obučenih u tradicionalne nošnje) koji se održavao u gradu Bunjolu, deo lokalnog stanovništva je hteo da napravi gužvu kako bi skrenuo pažnju na sebe. Pošto su im u blizini bile taljige sa zrelim paradajzom, oni su počeli da paradajzom gađaju procesiju. Ubrzo su im se priključili i ostali posetioci festivala tako da je ceo događaj eskalirao u pravu bitku gde je povrće letelo na sve strane. Počinioci koji su prvi počeli sa gađanjem su morali da obeštete prodavce paradajza, ali to nije sprečilo borbe narednih godina u istom stilu i rođenje nove tradicije. Plašeći se radikalizacije protesta, vlasti su prvo uvele stroge zabrane sličnih "bitaka", zatim ih ublažile i na kraju ponovo pooštrile tokom pedesetih godina Dvadesetog veka. 1951. godine, ljudi su hapšeni zbog prkošenja zabrani, ali su oslobođeni nakon pritiska javnosti. Najčuveniji slučaj prkošenja zabrani se desio 1957. godine, kada su protestanti održali lažnu sahranu paradajza sa sve kovčegom i procesijom. Nakon 1957. godine, lokalna vlast je konačno popustila , donela određene smernice u vezi održavanja svetkovine i prihvatila ovu uvrnutu tradiciju. Iako su paradajzi glavne zvezde festivala, puna nedelja karnevala prethodi konačnom "obračunu". Ceo događaj slavi svece zaštitnike grada Bunjola, Bogorodicu i svetog Luja Bertrana, sa uličnim paradama, muzikom i vatrometom, veselo kako to samo Španci umeju. Kako bi se pripremili za borbu, pre bitke se služi paelja epskih proporcija, tradicionalno valensijansko jelo od pirinča, morskih plodova, šafrana i maslinovog ulja. U današnje vreme, ovaj nesputani festival ima određenu dozu organizovanosti. Domaćini su se potrudili da odgaje posebnu sortu paradajza, slabog kvaliteta, specijalno za ovu godišnju svetkovinu. Svečanost počinje oko 10 časova pre podne, kada učesnici krenu sa pokušajima da skinu šunku sa zamašćenog stuba. Dok oni to rade, posmatrači ih polivaju vodom, pevaju i igraju na ulicama. Kada crkvena zvona označe podne, kamioni krcati paradajzom ulaze u grad uz krešćendo povika "To-ma-te, to-ma-te!" (paradajz, paradajz). Tada, mlaz vode iz vodenog topa označava početak glavnog događaja. To je zeleno svetlo za učesnike da uzmu paradajz u ruke, izgnječe ga i bace na druge posetioce. Ređaju se dalekometni lobovi, pogoci iz neposredne blizine i horozi. Kakva god bila vaša tehnika, kada se sve završi, izgledaćete (i osećati se) potpuno drugačije. Nakon blizu sat vremena, ljudi natopljeni paradajzom se igraju u moru kašaste salse koja prekriva ulice i u kojoj je više gotovo nemoguće naći očuvan paradajz. Drugi pucanj iz vodenog topa označava kraj bitke. |