Who cast that first fateful tomato that started the La Tomatina revolution? The reality is no one knows. Maybe it was an anti-Franco rebellion, or a carnival that got out of hand. According to the most popular version of the story, during the 1945 festival of Los Gigantes (a giant paper mâché puppet parade), locals were looking to stage a brawl to get some attention. They happened upon a vegetable cart nearby and started hurling ripe tomatoes. Innocent onlookers got involved until the scene escalated into a massive melee of flying fruit. The instigators had to repay the tomato vendors, but that didn't stop the recurrence of more tomato fights—and the birth of a new tradition.
Fearful of an unruly escalation, authorities enacted, relaxed, and then reinstated a series of bans in the 1950s. In 1951, locals who defied the law were imprisoned until public outcry called for their release. The most famous effrontery to the tomato bans happened in 1957 when proponents held a mock tomato funeral complete with a coffin and procession. After 1957, the local government decided to roll with the punches, set a few rules in place, and embraced the wacky tradition.
Though the tomatoes take center stage, a week of festivities lead up to the final showdown. It's a celebration of Buñol's patron saints, the Virgin Mary and St. Louis Bertrand, with street parades, music, and fireworks in joyous Spanish fashion. To build up your strength for the impending brawl, an epic paella is served on the eve of the battle, showcasing an iconic Valencian dish of rice, seafood, saffron, and olive oil.
Today, this unfettered festival has some measure of order. Organizers have gone so far as to cultivate a special variety of unpalatable tomatoes just for the annual event. Festivities kick off around 10 a.m. when participants race to grab a ham fixed atop a greasy pole. Onlookers hose the scramblers with water while singing and dancing in the streets. When the church bell strikes noon, trucks packed with tomatoes roll into town, while chants of "To-ma-te, to-ma-te!" reach a crescendo.
Then, with the firing of a water cannon, the main event begins. That's the green light for crushing and launching tomatoes in all-out attacks against fellow participants. Long distance tomato lobbers, point-blank assassins, and medium range hook shots. Whatever your technique, by the time it's over, you will look (and feel) quite different. Nearly an hour later, tomato-soaked bombers are left to play in a sea of squishy street salsa with little left resembling a tomato to be found. A second cannon shot signals the end of the battle. | Кој прв го фрли судбоносниот домат што ја почна Ла Томатинската револуција? Вистината е дека никој не знае. Можеби започнала со некој бунт против генералот Франко, или некој карневал што излегол од контрола. Според најпопуларната верзија од приказната, за време на фестивалот Лос Гигантес (огромна парада со хартиени "mâché" кукли) во 1945 година, мештаните се обидувале да инсценираат караница за да привлечат внимание. Се нашле случајно покрај количка со зеленчук и започнале да фрлаат со зрели домати. Невини минувачи почнале да се замешуваат во бркотницата се додека не ескалирала во масовна тепачка со плодови. Иницијаторите морале да им се оддолжат на продавачите на домати, но тоа не спречило борбите со домати да продолжат да се повторуваат - и да зачнат нова традиција. Плашејќи се од нескротлива ескалација на настанот, властите усвоиле, повлекле и повторно обновиле редица на забрани во текот на 1950те. Во 1951 година, мештаните кои не го почитувале законот биле затворани се додека јавноста преку протести не побарала да се ослободат. Најпознатото пркосење на доматените забрани се случило во 1957 година кога нивните дрски противници направиле божемен доматен погреб кој го одржале со мртовечки ковчег и во поворка. По 1957 година, локалната влада решила да се помири со ситуацијата, поставила неколку правила и ја прифатила шашавата традиција. Иако доматите заземаат централно место во фестивалот, на конечниот расплет му претходи еднонеделна веселба. Оваа прослава се одржува во чест на светците заштитници на градот Буњол, Дева Марија и Св. Луис Бертранд, и вклучува улични паради, музика и огномет во весел шпански стил. За учесниците да закрепнат за претстојната тепачка, ноќта пред битката се служи јуначката "паела", која го прикажува иконскиот валенсијански специјалитет од ориз, морска храна, шафран и маслиново масло. Денес, овој разуздан фестивал има некаков ред. Организаторите одат до таму што дури и одгледуваат специјален вид на невкусни домати наменети само за годишниот настан. Веселбата започнува околу 10 наутро кога учесниците брзаат да го зграпчат парчето шунка закачено на врвот од лизгава шипка. Набљудувачите ги прскаат растурканите натпреварувачи со вода додека пеат и танцуваат на улиците. Кога црковното ѕвоно ќе означи пладне, камиони полни со домати доаѓаат во градот, додека во меѓувреме скандирањето "То-ма-те, то-ма-те!" достигнува крешендо. Со испукувањето на водениот топ, започнува главниот настан. Со тоа се дава зелено светло за напад со сета сила против соучесниците со гмечење и фрлање на домати. Далекосежни фрлачи на домати, атентатори од непосредна близина и среднорочни домат-хорок-истрели. Каква и да е вашата техника, додека заврши настанот, ќе изгледате (и ќе се чувствувате) прилично различно. Скоро еден час подоцна, бомбашите накиснати со домати играат во море од згмечен уличен доматен сос и ретко може да се најде нешто што наликува на домат. Вториот топовски истрел го означува крајот на битката. |