This site uses cookies.
Some of these cookies are essential to the operation of the site,
while others help to improve your experience by providing insights into how the site is being used.
For more information, please see the ProZ.com privacy policy.
Freelance translator and/or interpreter, Verified site user
Data security
This person has a SecurePRO™ card. Because this person is not a ProZ.com Plus subscriber, to view his or her SecurePRO™ card you must be a ProZ.com Business member or Plus subscriber.
Affiliations
This person is not affiliated with any business or Blue Board record at ProZ.com.
Open to considering volunteer work for registered non-profit organizations
Rates
English to Georgian - Standard rate: 0.10 EUR per word / 50 EUR per hour Russian to Georgian - Standard rate: 0.10 EUR per word / 50 EUR per hour Georgian to Russian - Standard rate: 0.10 EUR per word / 50 EUR per hour Georgian to English - Standard rate: 0.10 EUR per word / 50 EUR per hour Russian to English - Standard rate: 0.10 EUR per word / 50 EUR per hour
English to Russian - Standard rate: 0.10 EUR per word / 50 EUR per hour
English to Georgian: An ancient wreck tells the tale of ROMANS IN FRANCE General field: Other
Source text - English An ancient wreck tells the tale of ROMANS IN FRANCE
The Romans had a serious trash problem, though by our standards it was good-looking trash. Their problem
was amphorae. They needed millions of the curvy clay jars to ship wine, olive oil, and fish sauce around the
empire, and often they didn’t recycle their empties. Sometimes they didn’t even bother to pop the cork—it
was quicker to saber the neck or the pointy base, drain the thing, then chuck it. In Rome there’s a twohectare,
fifty-meter-high hill, Monte Testaccio, that consists entirely of shattered amphorae, mostly 70-liter
olive oil jars from Spain. They were tossed out the back of warehouses along the Tiber River. Spanish
archaeologists who’ve been digging into the dump believe its rise probably began in the first century A.D.,
as the empire itself was rising toward its greatest heights.
Around that time in Arles, on the Rhône River in what is now southern France, the stevedores did things a bit
differently: They threw their empties into the river. Arles in the first century was the thriving gateway to Roman
Gaul. Freight from all over the Mediterranean was transferred there to riverboats, then hauled up the Rhône
by teams of men to supply the northern reaches of the empire, including the legions manning the German
frontier. “It was a city at the intersection of all roads, which received products from everywhere,” says David
Djaoui, an archaeologist at the local antiquities museum. Julius Caesar himself had conferred Roman citizenship
on the people of Arles as a reward for their military support. In the city center today, on the left bank of
the Rhône, you can still see the amphitheater that seated 20,000 spectators for gladiator fights. But of the
port that financed all this, and that stretched approximately a kilometer or more along the right bank, not much remains—only
a shadow in the riverbed, in the form of a thick stripe of Roman trash.
Trash to them, not to us. In the summer of 2004 a diver surveying the dump for archaeological
riches noticed a mass of wood swelling from the mud at a depth of four meters. It turned out to be the
aft port side of a 31-meter-long barge. The barge was almost intact; most of it was still buried
under the layers of mud and amphorae that had sheltered it for nearly 2,000 years. It had held on to its
last cargo and even to a few personal effects left behind by its crew. And through a further series of small
miracles, including another intervention by Julius Caesar, it has emerged from the trash to resume its last
voyage—safe this time in a brand-new wing of the Musée Départemental Arles Antique.
LAST JUNE, AS RESTORATION experts were rushing to ready the barge for its public debut, I spent
a week in Arles in a small stone house overlooking the Rhône. The summer season was not yet in full
swing, and away from the tourist hot spots the narrow streets of the town were lonesome. The mistral
blew relentlessly. At night I awoke to rattling shutters and the hollow grind of a plastic bottle rolling down
the stone quay.
From the roof terrace I could look across the river to the quay on the right bank, where on an earlier visit
photographer Rémi Bénali and I had picked up two large, rusty, hand-forged nails—small spikes might be
a better description. Then as now the quay was empty save for a large shipping container. But for seven
months in 2011 that container had served as a hive for the divers and archaeologists who buzzed in and
out of the river every day, vacuuming away the mud that covered the Roman barge, hand-sawing it into
ten sections, and hoisting them one by one out of the water with a crane. The nails had fallen from one of
the dripping timbers, which meant they were roughly contemporary with, and probably similar to, the ones
that had attached Jesus to the Cross.
Translation - Georgian ანტიკური ეპოქის ჩაძირული ნავი მოგვითხრობს
რომაელების ისტორიას საფრანგეთში
ძველ რომში სერიოზულად იდგა ნაგვის (გატანის) პრობლემა, მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენი სტანდარტებით მათი ნაგავი საკმაოდ მიმზიდველად გამოიყურებოდა. ეს პრობლემა ამფორები იყო. რომაელებს მილიონობით მომრგვალებული ფორმის თიხის ქილა სჭირდებოდათ ღვინის, ზეითუნის ზეთის, თევზის საწებლის გადასაზიდად მთელ იმპერიაში. ცარიელ ჭურჭელს კი ხელმეორედ არ იყენებდნენ. ზოგჯერ საცობის ამოძრობითაც კი არ იწუხებდნენ თავს - უფრო მარტივი იყო ამფორის ყელის ან წვეტიანი ძირის ხმლით მოტეხვა, შიგთავსის გადმოსხმა და ჭურჭლის გადაგდება. რომში არსებობს ბორცვი მონტე ტესტაჩო, რომლის სიმაღლე ორმოცდაათი მეტრია, ფართობი - ორი ჰექტარი, და რომელიც მთლიანად ამფორების ნამსხვრევებისგან შედგება. ეს ამფორები მეტწილად ესპანეთიდან შემოტანილი 70-ლიტრიანი ზეითუნის ზეთის ქილები იყო. მათ საწყობების უკანა მხარეს, მდინარე ტიბროსის ნაპირზე ყრიდნენ. ისტორიული ნაგავსაყრელის მკვლევარი ესპანელი არქეოლოგების აზრით, ბორცვის „აღმასვლა“ სავარაუდოდ ახალი წელთაღრიცხვის პირველ საუკუნეში დაიწყო, როდესაც რომის იმპერიის აღმასვლამაც თავის მწვერვალს მიაღწია.
დაახლოებით იმავე პერიოდში არლში, დღევანდელი სამხრეთ საფრენგეთის ტერიტორიაზე, მდინარე რონაზე მდებარე პორტის მტვირთავები ნაგვის გატანის რამდენადმე განსხვავებულ მეთოდს იყენებდნენ - ისინი ცარიელ ჭურჭელს მდინარეში ყრიდნენ. არლი პირველ საუკუნეში რომის იმპერიის გალიის პროვინციის აყვავებული კარიბჭე იყო. საქონელი იქ მთელი ხმელთაშუა ზღვიდან შეჰქონდათ და ტვირთავდნენ სამდინარო ნავებზე, რომლებსაც ხმელეთზე მყოფი მზიდავების ჯგუფი მდინარე რონას სათავისკენ მიათრევდა. ამ გზით საქონლით იმპერიის ჩრდილოეთი ნაწილები მარაგდებოდა, გერმანიის მოსაზღვრე რეგიონების ჩათვლით, სადაც პოზიციებზე რომაული ლეგიონები იდგა. „ქალაქში თავს იყრიდა ყველა გზა, აქ საქონელი ყველა მხრიდან შემოდიოდა“, ამბობს ადგილობრივი ანტიკური ხანის მუზეუმის არქეოლოგი დავიდ ჯაუი. არლის მოსახლეობას თვით იულიუს კეისარმა მიანიჭა რომის იმპერიის მოქალაქეობა, როგორც ჯილდო მათი მხრიდან გაწეული სამხედრო მხარდაჭერისთვის. ქალაქის ცენტრში, მდინარე რონას მარცხენა სანაპიროზე, დღესაც არსებობს ამფითეატრი, რომელიც გლადიატორების ბრძოლის სანახავად მოსულ 20,000 მაყურებელს იტევდა. თუმცა იმ პორტის არსებობაზე, რომლის ხარჯზეც არლში ცხოვრება დუღდა, და რომელიც დაახლოებით ერთ კილომეტრზე იყო გადაჭიმული მდინარის მარჯვენა სანაპიროზე, დღეს აღარაფერი მეტყველებს მდინარის კალაპოტში აჩრდილივით შემორჩენილი რომაული ნაგვის სქელი ზოლის გარდა.
თუმცა ეს რომაელებისთვის იყო ნაგავი, და არა ჩვენთვის. 2004 წლის ზაფხულში არქეოლოგიური ფასეულობების საძებრად მდინარეში ჩასულმა მყვინთავმა ნაგავსაყრელის დათვალიერებისას ოთხი მეტრის სიღრმეზე შლამისგან გაჯირჯვებული ხის მასა შენიშნა. ეს 31 მეტრიანი ბარჟის მარცხენა ბორტის კიჩო აღმოჩნდა. ბარჟა თითქმის არ იყო დაზიანებული; მისი უმეტესი ნაწილი შლამის შრეებისა და ამფორების ქვეშ იყო დამარხული და ამგვარად დაცულ მდგომარეობაში თითქმის 2,000 წელი გაატარა. ბარჟაზე უკანასკნელი ტვირთი და ეკიპაჟის მიერ დატოვებული პირადი ნივთებიც კი იპოვნეს. მერე კი მოხდა პატარ-პატარა სასწაულები, იულიუს კეისრის კიდევ ერთი შემოსევის ჩათვლით, რის გამოც ნავი ნაგვიდან ამოცურდა და უკანასკნელი მოგზაურობა - ამჯერად უსაფრთხოდ - არლის დეპარტამენტის ანტიკური ხანის მუზეუმის სრულიად ახალი ფლიგელის მიმართულებით განაგრძო.
გასული წლის ივნისში, როდესაც რესტავრატორები ბარჟის პირველი საჯარო ჩვენების გამალებულ სამზადისში იყვნენ, არლშიერთი კვირა გავატარე. პატარა ქვის სახლში ვცხოვრობდი, რომელიც რონას გადაჰყურებდა. ზაფხულის სეზონს ჯერ პიკისთვის არ მიეღწია, და ტურისტული ღირსშესანიშნაობებიდან მოშორებული ქალაქის ვიწრო ქუჩები უკაცრიელი იყო. მისტრალი უმოწყალოდ უბერავდა. ღამე დარაბების ბრახაბრუხმა და ნავმისადგომის ქვაფენილზე აგორებული ცარიელი პლასტმასის ბოთლის ყრუ ხმამ გამომაღვიძა.
სახურავის ტერასიდან მდინარის მოპირდაპირე, მარჯვენა სანაპიროს ნავმისადგომი ჩანდა, სადაც წინა სტუმრობის დროს ფოტოგრაფმა რე(ი)მი ბენალიმ და მე ორი დიდი, ჟანგიანი, ხელით ნაჭედი ლურსმანი ვიპოვნეთ - ისინი პატარა, სწორი ფორმის რქებს უფრო წააგავდა. ნავმისადგომი მაშინაც ცარიელი იყო, თუ დიდ სატვირთო კონტეინერს არ ჩავთვლით.
2011 წელს, კონტეინერს შვიდი თვის განმავლობაში იყენებდნენ თავშესაფრად ფუტკრებივით მოფუსფუსე მყვინთავები და არქეოლოგები, რომლებიც ყოველდღე ჩადიოდნენ მდინარეში, სასრუტით იღებდნენ რომაულ ბარჟაზე დალექილ შლამს, ხელით ხერხავდნენ გემს ათ ნაწილად, და ეს ნაწილები ამწით სათითაოდ ამოჰქონდათ წყლიდან. ლურსმნები ნავის რომელიღაც გალუმპული ხის ძელიდან იყო ჩამოვარდნილი, რაც იმას ნიშნავდა, რომ ისინი თითქმის იმავე პერიოდისა იყო და იმავე ლურსმნებისმაგვარი, რომლებიც ქრისტეს ჯვარცმისთვის გამოიყენეს.
English to Georgian: Test General field: Medical Detailed field: Medical: Health Care
Source text - English Governments should ensure that there is a forum where drug control authorities and public health authorities cooperate and meet at least once a year with representatives of health professionals and other stakeholders to ensure the availability and accessibility of controlled medicines for medical and scientific purposes, as well as the prevention of abuse, dependence syndrome and diversion.
Communication between drug regulators, health workers and other stakeholders is essential in order to ensure that each understands the other’s aims and mandate. It will enable health workers and their associations to provide information necessary for the development of the estimate of opioid needs, and to be aware of the concerns of regulators. In turn, regulators will be able to learn in more detail about the effects of legislation and policies and the importance of controlled medicines for both individual patients and public health in general.
Such cooperation could take the form of a national Advisory Board of relevant
stakeholders, including government authorities, medical boards and representatives of health professionals, patients and health insurances. The authorities that should be involved in the discussions with such a board should be those parts of the administration responsible for public health care requiring controlled medicines, drug control enforcement and legislators. If appropriate, these could also include police, customs officials and members of the judiciary.
The overall mandate of an Advisory Board would be to advise on how to achieve the balance between availability for medical use and prevention of abuse and dependence. Therefore, such body would advise on lifting undue barriers for access to controlled medicines and would advise on improving prevention and control of substance abuse and dependence, without establishing new barriers for accessibility and availability.
Translation - Georgian mTavrobebma unda uzrunvelyon garemos arseboba narkotikebze kontrolis ganmaxorcielebeli uwyebebisa da sazogadoebrivi jandacvis organizaciebis TanamSromlobis, aseve maTi jandacvis seqtorisa da monawile mxareebis warmomadgenlebTan Sexvedrebis mizniT minimum weliwadSi erTxel. Sexvedrebis mizani unda iyos kontrols daqvemdebarebuli medikamentebis maragis arsebobisa da xelmisawvdomobis uzrunvelyofa samedicino da samecniero miznebisaTvis, aseve narkomaniis, damokidebulebis sindromisa da narkotikebis avadmoxmarebis prevencia.
gadamwyveti mniSvneloba aqvs komunikacias narkomaniis sakiTxebis maregulirebel uwyebebs, jandacvis muSakebsa da sxva monawile mxareebs Soris erTmaneTis miznebisa da valdebulebebis gacnobierebis mizniT. es miscems jandacvis muSakebsa da maT gaerTianebebs opiumis preparatebze moTxovnis Sesafaseblad saWiro informaciis miwodebis saSualebas da gaacnobs maT maregulirebeli uwyebebis problemebs. Tavis mxriv maregulirebel uwyebebs saSualeba eqnebaT ufro detaluri informacia miiRon kanonmdeblobisa da politikis zegavlenis, aseve kontrols daqvemdebarebuli medikamentebis mniSvnelobis Sesaxeb calkeul pacientTan da sazogadoebriv jandacvasTan mimarTebaSi. amgvarma TanamSromlobam SesaZloa miiRos erovnuli sakonsultacio sabWos forma, romelic dakompleqtebuli iqneba Sesabamisi monawile mxareebis, kerZod samTavrobo struqturebis, samedicino sabWoebis, jandacvis muSakebis, pacientebisa da janmrTelobis sadazRvevo sistemis warmomadgenlebiT. aRniSnul sakonsultacio sabWosTan diskusiaSi unda monawileobdnen administraciuli xelisuflebis is seqtorebi, romlebic pasuxismgebelni arian sazogadoebrivi janmrTelobis dacvaze kontrols daqvemdebarebuli medikamentebis kuTxiT, aseve narkotikebze kontrolis ganmaxorcielebeli samarTaldamcavi da sakanonmdeblo organoebi. Sesabamis SemTxvevebSi diskusiaSi SesaZloa monawileoba miiRon policiam, sabaJo uwyebebisa da sasamarTlos warmomadgenlebma.
sakonsultacio sabWos zogadi valdebuleba iqneba konsultireba imis Taobaze, Tu rogor unda damyardes wonasworoba narkotikebis samedicino moxmarebisaTvis xelmisawvdomobasa da narkotikebze damokidebulebis prevencias Soris. aqedan gamomdinare, amgvari organos sakonsultacio Tematika iqneba kontrols daqvemdebarebuli medikamentebis xelmisawvdomobaze Seusabamo SezRudvebis gauqmeba, narkomaniisa da wamaldamokidebulebis prevenciisa da kontrolis meqanizmebis daxvewa [kontrols daqvemdebarebli medikamentebis] maragis arsebobasa da xelmisawvdomobaze axali SezRudvebis dawesebis gareSe.
More
Less
Experience
Years of experience: 27. Registered at ProZ.com: Mar 2009.
